ATHAKURU INSCRIPTION

Athakuru Inscription (aatakuuru shaasana, 950 A.D.) is unique among its kind. It was found in a small village called Athakuru in Mandya district of South Karnataka and currently it is placed in the Government Museum Bangalore. This inscription was erected during the regime of Kannaradeva (Krishna- 3) a king belinging to the Rashtrakuta dynasty in order to cebrate the valour of a dog named Kali. (kaaLi)

Buutuga kills the Chola king Rajaditya in a battle with the assistance of one Manalara. (manalaara) Butuga is bountiful and Manalara requests him to give Kali in return to his services. After some time, Kali dies in a fight with a wild boar and Manalara is inconsolably griefstricken.

He erects a hero stone (veeragallu) to commemorate the loyalty and courage of the dog. The inscription contain a reference to the dog. He sets aside sufficient funds to offer regular worship at that place.

The inscription enumerates the donations made by Butuga to Manalara and in turn the donations made by Manalara for the up keep of the hero stone. The fact that such a stone was errected in honour of a dog leads to further battle between RAshtrakutas and Cholas.

 

Text of the Inscription

ಸ್ವ ಸ(ಶ)ಕ[ನೃಪ ಕಾಲಾತೀತ ಸಂವತ್ಸರ ಸ(ಶ)ತಙ್ಗಳ್ ಎಣ್ಟುನೂಱ್ ಎೞ್ಪತ್ತೆರಡನೆಯ ಶೌ(ಸೌ)ಮ್ಯಮ್ ಎಂಬ ಸಂವತ್ಸರಮ್ ಪ್ರವರ್ತ್ತಿಸೆ ಸ್ವಸ್ತಿ ಅಮೋಘವರಿಷದೇವ ಶ್ರೀಪೃಥುವಿವಲ್ಲs ಪರಮೇಶ್ವರ ಪರಮ ಭಟ್ಟಾರಕ ಪಾದಪಂಕಜಭ್ರಮರಂ ನೃಪತ್ರಿಣೇತ್ರನ್ ಆನೆವೆಡಂಗಂ ವನಗಜಮಲ್ಲಂ ಕಚ್ಚೆಗಂ ಕ್ರಿ(ಕೃ)ಷ್ಣರಾಜಂ ಶ್ರೀಮತ್ ಕನ್ನರದೇವಂ..... ೞು(?) ವಜಂ ಚೋಳರಾಜಾದಿತ್ಯನ ಮೇಲೆ [ಬ]ನ್ದು ತಕ್ಕೋಲಡೊಳ್ ಕಾದಿ ಕೊಂದು ಬಿಜಯಂ ಗೆಯ್ಯುತ್ತಿೞ್ದು ಸ್ವ[ಸ್ತ] [ಸ]ತ್ಯವಾಕ್ಯ ಕೊಂಗುಣಿವರ್ಮ್ಮ ಧರ್ಮ್ಮಮಹಾರಾಜಾಧಿರಾಜಂ ಕೋಳಾಲಪುರವರೇಶ್ವರಂ ನನ್ದಗಿರಿನಾಥಂ ಶ್ರೀಮತ್ ಪೆರ್ಮ್ಮಾನಡಿಗಳ್ ನನೆಯಗಂಗ ಜಯ[ದ್ ಉ]ತ್ತರಂಗ ಗಂಗ [ಗಾಂ]ಗೇಯ ಗಂಗ ನಾರಾಯಣ ತನ್ ಆಳು ಸ್ವಸ್ತಿ ಸಕಲಲೋಕ ಪರಿತಾಪವಿಹತ [ಪ್ರ]ಭಾವತಾರಿ[ತ] ಗಂಗ ಪ್ರಭಾವೋದರ ಸಾಗರವಂಶ ವಳಭಿಪುರವರೇಶ್ವರನ್ ಉದಾರ ಭಗೀರಥನ್ ಇಱವಬೆಡೆಂUಂ ಸಾ[ಗರ] ತ್ರಿಣೇತ್ರಂ ಸೆಣಸೆ ಮೂಗರಿವೊಂ ಕದನೈಕ ಸೂ(ಶೂ)ದ್ರಕಂ ಬೂತುಗನ್ ಅಂಕಕಾರಂ ಶ್ರೀಮತ್ ಮಣಲತರತ[ಂಗ]ನುವರದೊಳ ಮೆಚ್ಚಿ ಬೇಡಿಕೊಳ್ಳ್ ಎನ್ದೊಡೆ ದಯೆಯ ಮೆಱೆವೊ(ಳ್) ಎಂಬ ಕಾಳಿಯಂ ದಯೆಗೆಯ್ಯ್ ಎಂದು ಕೊಣ್ಡನಾ ನಾಯ[ಂ] ಕೇೞಲೆನಾಡ ಬೆಳತೂರ ಪಡುವಣ ದೆಸೆಯ ಮೊಱದಿಯೊಳ್ ಪಿರಿ[ದು ಪ]ಂಡಿಗೆ ವಿಟ್ಟೊಡೆ ಪಂಡಿಯುಂ ನಾಯುಂ ಒಡ ಸತ್ತುವದರ್ಕ್ಕೆಯ್ ಅತ್ತುಕೂರೊಳ್ ಚಲ್ಲೇಶ್ವರದ ಮುಂದೆ ಕಲ್ಲನ್ ನಡಿಸಿ ಪಿರಿಯ ಕೆಱೆಯ ಕೆಳಗೆ ಮಳ್ತಿಕಾಳಂಗದೊಳ್ ಇರ್ಕ್ಕ(ರ್ಖ)ಂಡುಗ ಮಣ್ಣ[ಂ] ಕೊಟ್ಟರ್ ಆ ಮಣ್ಣನ್ ಒಕ್ಕಲ್ ನಾಡನ್ ಆಳ್ವ್ವೆಂನ್ ಊರನ ಆಳ್ವೊರ್ ಈ ಮಣ್ಣನ್ ಅೞದೊನ್ ಆ ನಾಯ ಗೆಯ್ದ ಪಾಪಮ[ಂ] ಕೊಂಡೊಂನ್ ಆ ಸ್ಥಾನಮನ್ ಆಳ್ವ ಗೊರವನ್ ಆ ಕಲ್ಲಂ ಪೂಜಿಸದ್ ಉಣ್ಡರ್ ಅಪ್ಪೊಡೆ ನಾಯ ಗೆಯ್ದ ಪಾಪಮಂ ಕೊಣ್ಡ[ನ್] ಓಂ ಊಱದ್ ಇದಿರಾಂತ ಚೋಳ ಚತುರಂಗಬಲಂಗಳನ್ ಅಟ್ಟಿ ಮುಟ್ಟಿ ತಳ್ತ್ ಇಱವೆಡೆಗ ಓರ್ವರ್ ಅಪ್ಪೊಡಂ ಇದಿರ್ಚ್ಚುವ ಗಣ್ಡರನ್ ಆಂಪೆವ್ ಎನ್ದು ಪೊಟ್ಟಾಳಿಸುವ ಬೀ(ವೀ)ರರಂ ನೆಱೆಯೆ ಕೋಣೆ(ಣ)ಮೆ ಚೋಳನೆ ಸ(ಶ)ಕ್ತಿಯಾಗೆ ತಳ್ತ್ ಇಱದುದನ್ ಆವೆ(ಮೆ) ಕಂಣ್ಡೆವ ಎನೆ ಮೆಚ್ಚದೊರ್ ಆರ್ ಸ್ಸಾಗರ ತ್ರಣೇತ್ರಂ ನರಪತಿ ಬೆನ್ನೊಳ್ ಇೞದೊನ್ ಇದಿರ್ ಆಂತುದು ವೈರಿಸಮೂದಂ ಇಲ್ಲಿ ಮಚ್ಚರಿಸುವರ್ ಎಲ್ಲರುಂ ಸೆರಗುವಾಳ್ದಪೋರ್ ಇಂತಿರೆನ್ ಎನ್ದು ಸಿಂಗದ್ ಅಂತಿರೆ ಹರಿ ಬೀ(ವೀ)ರಲಕ್ಷ್ಮಿ ನೆರವಾಗಿರೆ ಚೋೞ[] ಕೋಟೆಯ್ ಎಂಬ ಸಿಂಧುರದ ಶಿರಾಗ್ರಮಂ ಬಿರಿಯೆ ಪಾಯಿದಂ ಕಂದನೈಕ ಸೂ(ಶೂ)ದ್ರಕಂ ಓಂ ಸ್ವಸ್ತಿ ಶ್ರೀ ಎಱೆಯಪನ ಮಗಂ ರಾಚಮಲ್ಲನಂ ಬೂತುಗಂ ಕಾದಿ ಕೊನ್ದು ತೊಂಬತ್ತಱು ಸಾಸಿರಮುಮಂ ಆಳುತ್ತಿರೆ ಕನ್ನರದೇವ[ಂ] ಚೋಳನಂ ಕಾದುವನ್ದು ಬೂತುಗಂ ರಜಾದಿತ್ಯನಂ ಬಿಸುಗೆಯೆ ಕಳ್ಳನಾಗಿ ಗುರಿಗ್ ಇಱದು ಕಾದಿ ಕೊಂದು ಬನವಸೆ ಪನಿಚ್ನಾರ್ಛಾಸಿರಮುಂ ಬೆಳ್ವೊಲ ಮೂನೂರುಂ ಪುರಿಗೆಱೆ ಕಿಸುಕಾಡ್ ಎಳ್ಪತ್ತುಂ ಬಾಘೆನಾಡ್ ಎಳ್ಪತ್ತುವ(ಮ)ಂ ಬೂತುಗಂಗೆ ಕನ್ನರದೇವಂ ಮೆಚ್ಚುಗೊಟ್ಟಂ ಬೂತುಗನುಂ ಮಣಲರತನ ಮುಂದೆ ನಿಂದ ಇಱದುದರ್ಕ್ಕೆ ಮೆಚ್ಚಿ ಆತುಕೂರ್ ಪನ್ನೆರಡುಂ ಬೆಳ್ವೊಲದ ಕೋಟೆಯೂರುಮಂ ಬಾಳ್ಗ[ಂ] [ಮೆ]ಚ್ಚುಗೊಟ್ಟಂ ಮಙ್ಗಳ ಮಹಾಶ್ರೀ

 

 

 

ENGLISH TRANSLITERATION

 

svasti sa(sha)kanri(nru)pa kAlAtIta samvatsara sa(sha)taN.gaL eNTunUR eLpatteraDaneya shau(sau)myam emba samvatsaram pravarttisesvasti amoghavariSadEva shrIpRuthuvivallabha paramEshvara parama bhaTTAraka pAdapankajabhramaram nRupatriNEtran AneveDeMgam vanagajamallam kaccegam kri(kru)SNarAjam ShRimat kannaradEvam ...Lu(?) vajam cOLarAjAdityana mEle [ba]ndu takkOlalaDoL kAdi kondu bijayam geyyutt iLdu sva[sti] [sa]tyavAkya koNguNivarmma dharmmamahArAjAdhirAjam kOLAlapuravarEshvaram nandagirinAtam shrImat permmAnaDigaL nanneyagangam jaya[d u]ttaranga ganga [gAM]gEya ganga nArAyaN tan ALu svasi sakala lOka paritApAvihata {pra]bhAvatAri[ta] ganga pravAhOdara sAgaravamsha vaLabhipuravarEshvaran udAr bhagIrathan iRivabeDengam sA[gara] triNEtram seNase mUgarivom kadanaika sU[shU]drakam bUtugan ankakAram maNalarata[mga]nuvaradoL mecci bEDikoLL endoDe dayeya meRevo[L] emba kALiyam dayegeyy endu koNDanA nAya[m] kELalenAda beLatUra paDuvaNa deseya moRadiyoL piri[dum pa]nDige viTToDe panDiyuM nAyum oDa sattuvadarkkey attukUroL callEshvarada munde kallan naDisi piriya keReya keLage maLtikALangadoL irkka[rkha]nDuga maNNam koTTar A maNNan okkal nADan ALvomn Uran ALvor I maNNan aLidon A nAy geyda pApama[m] konDomn A sthAnaman ALva goravan A kallam pUjisade unDar appoDe nAya geyda pApamam konDa[n] Om ULad idirAnta cOLa caturanga balamgaLan aTTi muTTi taLt iRiveDeg Orvar appoDam idirccuva gandaran AMpev endu poTTAlisuva bI[vI]raram neReye kONe[Na]me cOLane sa[sha]ktiyAge taLt iRidudan Ave[me] kandev ene meccador Ar ssAgara triNEtram narapati bennoL iLidon idir antudu vairisamUdam illi maccarisuvar ellarum seraguvALdapOr intiren endu singad antire hari bI[vI]ralakSmi neravAgire cOLana kOTey emba sindhurada shirAgramam biriye pAyidan kandanaika sU[shU]drakam O svasi shrIeReyapana magam rAcamallanam bUtugam kAdi kondu toMbattaRu sAsiramumam ALuttire kannaradEva[m] cOLanam kAduvandu bUtugam rAjAdityanam bisugaye kaLLanAgi gurig iRidu kAdi kondu banavse pannirchA[chcA]siramum beLvola munUrum purigere mumnUrum kisukAD eLpattum bAgenAD eLpattuva[ma]m bUtugange kannaradEvam meccugoTTam bUtuganum maNalaratana munde nind iRidudarkke mecci AtukUr panneraDum beLvolada kOTeyUrumam bALga[m] [me]ccugoTTam maNgaLa mahAsrI

 

Home / Inscriptions